Są wśród nas zapaleni kucharze amatorzy, dla których siekanie, obieranie warzyw, krojenie mięsa czy mieszanie potraw w garnku jest czynnością niemalże medytacyjną, która wpływa na nich uspokajająco. Niestety niektórym gotowanie kojarzy się z nudnym obowiązkiem dnia codziennego, żmudnym i pracochłonnym przygotowywaniem różnych produktów spożywczych. Prawda jest natomiast taka, że gotowanie, nawet codzienne, dla licznej rodziny, może być łatwe, szybkie i przyjemne. Jest to tylko kwestia zgromadzenia pod ręką niezbędnych narzędzi, które usprawnią naszą pracę. Do najważniejszych przedmiotów w każdej kuchni niewątpliwie należą dobre noże kuchenne. Czym należy kierować się przy wyborze noży kuchennych? Z pewnością jakością, którą gwarantują nam znani od lat producenci. Firmy specjalizujące się w produkcji noży mają wieloletnią tradycję i doświadczenie, które pozwalają im na produkowanie noży dostosowanych do wysokich wymagań oraz potrzeb klientów. Na przykład fiskars noże kuchenne do światowa czołówka, jeśli chodzi o stosunek ceny do jakości. Jaki nóż wybrać: stalowy czy ceramiczny? Kupując noże kuchenne zazwyczaj musimy podjąć decyzję co do marki, kształtu, rodzaju mocowania rączki do trzpienia, przeznaczenia, a także materiału, z którego została wykonana głownia. Jeśli chodzi o wybór marki, kształtu czy rączki to są to kryteria bardzo indywidualne, uzależnione w dużej mierze od naszego gustu i przyzwyczajeń, a także zasobności portfela. Natomiast najistotniejsze jest pytanie o materiał, z którego wykonany będzie nasz nowy nóż. Do wyboru mamy noże kuchenne stalowe i noże kuchenne ceramiczne. Zarówno jedne, jak i drugie występują w różnych kształtach i rozmiarach, a także cenach. Oba rodzaje mają także swoich zagorzałych zwolenników i przeciwników, przedstawimy tutaj zatem krótko – i obiektywnie – ich podstawowe wady i zalety, by ułatwić proces decyzyjny. Jedyną zasadniczą różnicą pomiędzy nożami stalowymi ceramicznymi jest materiał, z którego została wykonana głownia, ponieważ kształt, wielkość głowni i rękojeści są uzależnione od danego modelu noża i jego przeznaczenia. Czym zatem różnią się te noże od siebie? Poniżej znajduje się krótka charakterystyka, przedstawiona w zwięzłych kuchenne stalowe: mają głownię wykonaną ze stali nierdzewnej lub węglowej; charakteryzują się dużą ostrością, krawędź tnąca jest grubsza niż w przypadku noża ceramicznego; nadają się do samodzielnego ostrzenia w warunkach domowych; mają zróżnicowaną twardość, w zależności od zastosowanego stopu stali; są zdecydowanie mniej twarde niż ostrza z ceramiki; są sprężyste i charakteryzują się małą kruchością, z reguły po odkształceniu w wyniku działania znacznej siły wracają do pierwotnego kształtu; ale ich sprężystość zależy od rodzaju zastosowanego stopu stali; mogą niekiedy przenosić niektóre zapachy i posmak składników, dlatego zaleca się ich umycie wodą z płynem po krojeniu składników o intensywnym smaku i zapachu, takich jak ryby czy cebula; nadają się do mycia w zmywarce, a po myciu powinny być od razu wycierane do sucha; mają różną odporność na korozję, uzależnioną od zastosowanego stopu stali; są niezwykle uniwersalne, nadają się do krojenia nawet bardzo twardych składników. Noże kuchenne ceramiczne: mają głownię wykonaną z ceramiki; charakteryzują się wyjątkową ostrością, przy krawędzi tnącej znacznie cieńszej niż w nożach stalowych; mają ostrze znacznie odporniejsze na tępienie, ale nie nadają się do samodzielnego ostrzenia w domu; są niezwykle twarde, a co za tym idzie odporne na zarysowania i zadrapania; są dość kruche, a głownia może ulec pęknięciu w przypadku na przykład upuszczenia noża na twarde podłoże; nie nadają się do krojenia twardych produktów (mrożone mięso, ryby czy kości), wymagających użycia dużej siły; nie przenoszą zapachów i posmaku, wystarczy je opłukać lub przetrzeć ręcznikiem papierowym; nie nadają się do mycia w zmywarce, a po umyciu mogą być pozostawione do wysuszenia; są bardzo odporne na korozję, ponieważ ceramika nie wchodzi w reakcje chemiczne z kwasami, sokami i olejami; są przeznaczone wyłącznie do krojenia niezbyt twardych składników. Osoby, które decydują się na zakup noży ceramicznych kierują się przede wszystkim ich wyjątkowo dużą twardością. Rękojeść noży ceramicznych może być wykonana zarówno z tworzywa sztucznego, jak i z metalu lub drewna, za każdym razem jednak odznacza się odpornością na uszkodzenia i świetnym wyprofilowaniem, dzięki czemu noże te doskonale leżą w dłoni. Ponadto, klienci zwracają uwagę na to, że są to noże niezwykle lekkie, które nie męczą użytkownika nawet podczas długiego krojenia, co można uznać za jeden z ich największych atutów. Natomiast noże kuchenne stalowe mają duże grono wiernych zwolenników podkreślających przede wszystkim ich uniwersalność i dużą funkcjonalność. Nie bez znaczenia jest również możliwość łatwego ostrzenia noża w warunkach domowych. Czy istnieje dobry nóż do wszystkiego? Zasadniczo można powiedzieć, że nie ma noża, który będzie w równym stopniu nadawał się do krojenia produktów o różnych właściwościach. Oczywiście istnieją noże uniwersalne, przeznaczone do wszechstronnego zastosowania. I o ile są to noże uznanych firm, to możemy być pewni, że posłużą nam przez wiele lat, ale dopiero noże dobrane i stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem naprawdę wpłyną znacząco na jakość naszej pracy w kuchni. Każdy kucharz powinien mieć w swej szufladzie kilka podstawowych rodzajów noży, których będzie używał do krojenia określonych produktów. Producenci oferują zestawy noży kuchennych, często w atrakcyjnych, wręcz dizajnerskich stojakach, które będą intrygującą ozdobą każdej kuchni. Jakie są zatem podstawowe rodzaje noży? Najważniejszym bez wątpienia jest tak zwany nóż szefa kuchni. Jest to tradycyjny nóż z ostrzem szerokim przy rękojeści, przeznaczony do siekania warzyw i krojenia mięsa. Jeśli dopiero zaczynamy swoją przygodę z gotowaniem na większą skalę, to kolekcjonowanie porządnych noży zdecydowanie powinniśmy zacząć od zakupu noża szefa kuchni. Oprócz tego, w kuchni zdecydowanie przyda się nóż do chleba o dość długiej głowni, z krawędzią tnącą wykończoną charakterystycznymi ząbkami, które ułatwiają krojenie każdego rodzaju pieczywa, nawet tego z bardzo chrupiącą skórką. Warto także zakupić nóż do warzyw, o dość krótkim – czasami zakrzywionym i wyprofilowanym – ostrzu. Taki mały i lekki nóż, który dobrze leży w dłoni jest idealny do skrobania oraz obierania warzyw i owoców. Te trzy podstawowe rodzaje noży wystarczą, by nasza kuchnia była miejscem przyjemnej i bezpiecznej pracy, a z czasem pewnie i tak dokupimy kolejne noże kuchenne, do filetowania ryb, do siekania ziół, i wiele innych.